اخصبلغتنامه دهخدااخصب . [ اَ ص َ ] (ع ن تف ) نعت تفضیلی از خِصب . فراخ تر. اَرْهَم . اَمرَع .- امثال :اخصب من صبیحة لیلةالظلَمة ؛ وذلک انّه اصابت النّاس ببغداد لیلة ریح جأت بما لم تأت به قطّ و ذلک فی ایّام المهدی فالقی ساجداً و هویقول
اخشبلغتنامه دهخدااخشب . [اَ ش َ ] (ع ص ) درشت . || کوه درشت و خشن وبزرگ . کوه بلند و بزرگ . ج ، اخاشب . (مهذب الاسماء).
اخاشبلغتنامه دهخدااخاشب . [ اَ ش ِ ] (ع ص ، اِ) ج ِ اخشب . کوههای انبوه و کوههای ِ صعب العبور. (مراصد). || (اِخ ) کوههای صمّان . (منتهی الارب ). کوههائی است بصمّان که در قرب آنها کوه و پشته ای نیست . (معجم البلدان ). || جبال مکه و جبال مِنی . || جبال سیاه نزدیک اَجَاء و بین آندو رمله ای است کو
اخصابلغتنامه دهخدااخصاب . [ اَ ] (ع ص ، اِ) ج ِ خِصْب و خُصب . || جامه هاست مشهور. (تاج العروس از صاغانی ). || بلدٌ اَخصاب ؛ شهری بافراوانی .
اخصابلغتنامه دهخدااخصاب . [ اِ ] (ع مص ) فراخ سال شدن . || فراخ سال یافتن . (تاج المصادر بیهقی ). || فراخ حال گردیدن . || بابر شدن زمین . (تاج المصادر بیهقی ). باثمر و برومند شدن زمین . آبادان شدن زمین . || اخصاب عِضاه ؛آب تا ریشه های آن رسیدن . || فربه کردن .
ارهملغتنامه دهخداارهم . [ اَ هََ ] (ع ن تف ) فراختر. اخصب : کنا فی ارهم جانبی فلان ؛ ای اخصبهما. (منتهی الارب ).
حزن یربوعلغتنامه دهخداحزن یربوع . [ ح َ زَ ن ِ ی َ ] (اِخ ) یاقوت گوید: یکی از مرابع عرب در نزدیکی فید از جهت کوفه است ، عربان در حق آنجا میگفتند: «من تربع الحزن و تشتی الصمان و تقیظ الشرف فقد اخصب ». و برخی گویند در طریق حاج واقع است . و سپس یاقوت از محمدبن زیاد آرد که از بنت الحسن پرسیدم کدامین
لبنانلغتنامه دهخدالبنان . [ ل ُ ] (اِخ ) (کشور...) آرام . (در توریة). سوریه . متصرفیة فی بلاد سوریا استقلت بادارتهاالداخلیة سنة 1277 هجریة. یعین متصرفها بانتخاب الباب العالی و تصدیق الدول . یحدها شمالا و غرباً ولایة بیروت و شرقاً و جنوباً ولایة الشام مساحتها <
هاویلغتنامه دهخداهاوی . (ع اِ) ملخ . جراد. (تاج العروس ) (اقرب الموارد) (معجم متن اللغة) (المنجد) (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء): اذا اجدب الناس اتی الهاوی و العاوی . العاوی : الذئب وقال ابن الاعرابی انما هوالغاوی بالعین معجمة، هوالجراد و هو الغوغاء. و الهاوی : الذئب . لان الذئاب تهوی الی خصب