کوزه گر
لغت‌نامه دهخدا
کوزه گر. [ زَ / زِ گ َ ] (ص مرکب ) کلال را گویند و آنکه کوزه ها سازد. (آنندراج ). سفالگر و خزاف و آنکه کوزه می سازد. (ناظم الاطباء). کسی که کوزه سازد. (فرهنگ فارسی معین ). کلال . کواز. فخاری . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا) :
دی کوزه گری بدیدم اندر بازار
بر پاره گلی لگدهمی زد بسیار.
رعیت و حشم پادشاه حکم ورا
مسخرند بدانسان که کوزه گر را گل .
بی دیده کی شناسد خورشید را هنر
یا کوزه گر چه داند یاقوت را بها.
گه ملک جانورانت کند
گاه گل کوزه گرانت کند.
آن کاسه ٔ سری که پر از باد عجب بود
خاکی شود که گل کند آن خاک کوزه گر.
ای که ملک طوطی آن قندهات
کوزه گرم کوزه کنم از نبات .
همچو خاک مفترق در رهگذر
یک سبوشان کرد دست کوزه گر.
لب او بر لب من این چه خیال است و تمنا
مگر آنگه که کند کوزه گر از خاک سبویم .
ساقی بده آن کوزه ٔ خمخانه به درویش
کآنها که بمردند گل کوزه گرانند.
آخرالامر گل کوزه گران خواهی شد
حالیا فکر سبو کن که پر از باده کنی .
گوهر جام جم از کان جهانی دگر است
تو تمنا ز گل کوزه گران می داری .
- امثال :
کوزه گر از کوزه شکسته آب می خورد .(آنندراج ).
دی کوزه گری بدیدم اندر بازار
بر پاره گلی لگدهمی زد بسیار.
رعیت و حشم پادشاه حکم ورا
مسخرند بدانسان که کوزه گر را گل .
بی دیده کی شناسد خورشید را هنر
یا کوزه گر چه داند یاقوت را بها.
گه ملک جانورانت کند
گاه گل کوزه گرانت کند.
آن کاسه ٔ سری که پر از باد عجب بود
خاکی شود که گل کند آن خاک کوزه گر.
ای که ملک طوطی آن قندهات
کوزه گرم کوزه کنم از نبات .
همچو خاک مفترق در رهگذر
یک سبوشان کرد دست کوزه گر.
لب او بر لب من این چه خیال است و تمنا
مگر آنگه که کند کوزه گر از خاک سبویم .
ساقی بده آن کوزه ٔ خمخانه به درویش
کآنها که بمردند گل کوزه گرانند.
آخرالامر گل کوزه گران خواهی شد
حالیا فکر سبو کن که پر از باده کنی .
گوهر جام جم از کان جهانی دگر است
تو تمنا ز گل کوزه گران می داری .
- امثال :
کوزه گر از کوزه شکسته آب می خورد .(آنندراج ).