کهن سال
لغت‌نامه دهخدا
کهن سال . [ ک ُ هََ / هَُ ] (ص مرکب ) معمر و آنکه دارای عمر بسیار باشد. (ناظم الاطباء). پیر و سالخورده . مقابل خردسال . (از یادداشت به خط مرحوم دهخدا) :
وآن کعبه چون عروس کهن سال تازه روی
بوده مشاطه ای به سزا پور آزرش .
ز تاریخ کهنسالان آن بوم
مرا این گنجنامه گشت معلوم .
کهن سالان این کشور که هستند
مرا بر شقه ٔ این شغل بستند.
همان صاحب سخن پیر کهن سال
چنین آگاه کرد از صورت حال .
کهن سالی آمد به نزد طبیب
ز نالیدنش تا به مردن قریب .
شنید این سخن مرد کارآزمای
کهن سال و پرورده ٔ پخته رای .
|| قدیم . دیرینه . (فرهنگ فارسی معین ). آنچه بر او سالهای بسیاری گذشته باشد :
مهر شرف به صفه ٔ شاه اخستان رسید
صفه ز هفت چرخ کهن سال درگذشت .
ملک تو کشتی است و چرخ نوح کهن سال
کش ز شب و روز حام و سام برآمد.
که می داند که این دیر کهن سال
چه مدت دارد و چون بودش احوال .
فرودآمد بدان دیر کهن سال
بر آن آیین که باشد رسم ابدال .
ریشه ٔ نخل کهن سال از جوان افزون تر است
بیشتر دلبستگی باشد به دنیا پیر را.
وآن کعبه چون عروس کهن سال تازه روی
بوده مشاطه ای به سزا پور آزرش .
ز تاریخ کهنسالان آن بوم
مرا این گنجنامه گشت معلوم .
کهن سالان این کشور که هستند
مرا بر شقه ٔ این شغل بستند.
همان صاحب سخن پیر کهن سال
چنین آگاه کرد از صورت حال .
کهن سالی آمد به نزد طبیب
ز نالیدنش تا به مردن قریب .
شنید این سخن مرد کارآزمای
کهن سال و پرورده ٔ پخته رای .
|| قدیم . دیرینه . (فرهنگ فارسی معین ). آنچه بر او سالهای بسیاری گذشته باشد :
مهر شرف به صفه ٔ شاه اخستان رسید
صفه ز هفت چرخ کهن سال درگذشت .
ملک تو کشتی است و چرخ نوح کهن سال
کش ز شب و روز حام و سام برآمد.
که می داند که این دیر کهن سال
چه مدت دارد و چون بودش احوال .
فرودآمد بدان دیر کهن سال
بر آن آیین که باشد رسم ابدال .
ریشه ٔ نخل کهن سال از جوان افزون تر است
بیشتر دلبستگی باشد به دنیا پیر را.