شیبانی

شیبانی . [ ش َ ] (اِخ ) محمدبن الحسن بن فرقد، از موالی بنی شیبان . اصل او از قریه ای است در غوطه ٔ دمشق . بسال 131 هَ . ق . به واسط بدنیا آمد و در 189 در سفری که هارون الرشید بخراسان میرفت و شیبانی ازجمله ٔ ملازمان او بود در شهر ری درگذشت . شیبانی درشهر کوفه پرورش یافت و محضر ابوحنیفه را درک کرد و زیر تأثیر عقاید ابوحنیفه قرار گرفت و در ترویج مذهب او میکوشید. چون به بغداد آمد هارون الرشید منصب قضا را در رقه بدو تفویض کرد و سپس وی را معزول نمود و با خود بخراسان برد اما اجل وی را مهلت نداد و در ری درگذشت . او راست : المبسوط، الزیادات ، جامع کبیر، جامع صغیر، الآثار، السیر، الموطاء، الامالی ، المخارج فی الحیل و الاصل . (از اعلام زرکلی چ 2 ج 6 ص 309).