دستره

دستره . [ دَ ت َ رَ / رِ ] (اِ مرکب ) دستر. دست اره . اره ٔ کوچکی باشد که آن را به یک دست کار فرمایند. (جهانگیری ). داس کوچک دندانه دار. (برهان ). داس کوچک باشد و دندانه دار است و یک دسته دارد و در اصل دست اره بوده یعنی اره ٔ کوچک که به یک دست کار می کردند. (آنندراج ). آهن پهن سرگره مضرس و غیرمضرس چون نیم دائره بادسته که علف چینان دارند. (یادداشت مرحوم دهخدا). معرب آن نیز دسترة است . (از دزی ج 1 ص 441) :
پشت خوهل و سر تویل و روی بر کردار نیل
ساق چون سوهان و دندان بر مثال دستره .

غواص (از فرهنگ اسدی ).

با دوات و قلم و شعر چه کار است ترا
خیز و بردار تش و دستره و بیل و پشنگ .

بوحنیفه ٔ اسکافی .

این ترب را اگر بدوانی تو فی المثل
بر دست اره ریزد دندان دستره .

سوزنی .

کاین ترب را به دستره خواهم اگر برید
دندانها بریزد از روی دستره .

سوزنی .

از شکرینی که هست بهر بخائیدنش
لب همه دندان شده است بر مثل دستره .

مولوی (از جهانگیری ).

او را آوازی بود چون آوازه دستره که در چوب افتد. (تفسیر ابوالفتوح رازی ج 2 ص 132).