26 فرهنگ

ابوعمرو

لغت‌نامه دهخدا

ابوعمرو. [ اَ ع َم ْرْ ] (اِخ ) دانی . عثمان بن سعیدبن عثمان بن سعیدبن عمر الاموی المقری القرطبی الدانی . مولد او سال 371 هَ . ق . به قرطبه و مسکن و منشاء وی دانیه بود. او برای کسب علوم وقت به بسیاری از بلاد اندلس و دیار مشرق سفر کرد و در 397 چندی بقیروان بود و بشوال همان سال به مصر رفت و یک سال اقامت گزید و سپس بزیارت بیت اﷲ شد و در ذی القعده ٔ 399 به اندلس بازگشت . او از اساتید کثیره حدیث و قراآت فرا گرفت و از آن جمله اند: عبدالعزیزبن جعفر فارسی و حسن بن عنبون و خلف بن خاقان مصری و ابوالفتح فارس بن احمد و ابومسلم کاتب و عبدالرحمن بن عثمان القشیری و حاتم بن عبداﷲ و امام ابوالحسن قابسی . و نیز او را شاگردان بسیار بود مانند ابوداودبن نجاح و مفرج اقفالی و خلف بن ابراهیم طلیطلی و احمدبن محمدبن عبداﷲ خولانی و ابوالعباس احمدبن عبدالملک بن ابی حمزه . صاحب نفخ الطیب گوید ابومحمد عبیداﷲحجری گفته است که بعض شیوخ می گفتند: در روزگار حافظابی عمرو دانی و پس از روزگار او هیچکس در حفظ و تحقیق بپایه ٔ او نرسید و خود ابوعمرو میگفت هرچه شنیدم نوشتم و آنچه نوشتم از بر کردم و هرچه از بر کردم فراموش نکردم . و هم در حق او گفته اند:علم قراآت و اتقان قرآن بدو منتهی گشت و قرایان در برابر تصانیف او خاضع و بصحت نقل وی در قراآت و رسم و تجوید و وقف و ابتداء واثقند. و ابن بشکوال گوید: ابوعمرو یکی از ائمه ٔ علم قرآن و روایات و تفسیر و معانی و طرق و اعراب آن است و او را بحدیث و طرق و اعراب و اسماء رجال آن معرفتی بکمال است و علاوه بر اینها او دیندار و فاضل و پرهیزکار و بر طریقت سنت است -انتهی . ابوعمرو مالکی مذهب بود. و وی را نزدیک یکصدوبیست مصنف است و آن جمله است : کتاب مقنع. کتاب تیسیر و کتاب جامعالبیان فی القراآت السبع و کتاب التحدید فی الاتقان و التجوید. کتاب تنبیه علی النقط و الشکل و کتاب الاقتصاد فی رسم المصحف و کتاب المحتوی فی القراآت الشاذ و کتاب طبقات القراء و کتاب الوقف و الابتداء و به سال 444 هَ .ق . در شهر دانیه درگذشت . و رجوع به عثمان ... شود.