هفت و ششلغتنامه دهخداهفت و شش . [ هََ ت ُ ش َ / ش ِ ] (اِ مرکب ) هفت کوکب یعنی قمر و عطارد و زهره و شمس و مریخ و مشتری و زحل ، و شش جهت یعنی تحت و فوق و یمین و یسار و پس و پیش . (بر
پنج و شش و هفت و چهارلغتنامه دهخداپنج و شش و هفت و چهار. [ پ َ ج ُ ش َ / ش ِ ش ُ هََ ت ُ چ َ ] (اِ مرکب ) کنایه از پنج حس و شش جهت و هفت کوکب و چهارطبع باشد.
هفت و چهارلغتنامه دهخداهفت و چهار. [ هََ ت ُ چ َ ] (اِ مرکب ) کنایه از هفت ستاره و چهارطبع. (از مؤید الفضلاء). کنایه از هفت سپهر و چهارعنصر. (انجمن آرا).
هفت و نهلغتنامه دهخداهفت و نه . [ هََ ت ُ ن ُه ْ ] (اِ مرکب ) هفت نه . مراد هفت قلم آرایش زنان است : هفت ونه این صنم عشوه بازطفل فریب آمد و برنانواز.امیرخسرو.
پنج و شش و هفت و چهارلغتنامه دهخداپنج و شش و هفت و چهار. [ پ َ ج ُ ش َ / ش ِ ش ُ هََ ت ُ چ َ ] (اِ مرکب ) کنایه از پنج حس و شش جهت و هفت کوکب و چهارطبع باشد.
شش و پنجلغتنامه دهخداشش و پنج . [ ش َ / ش ِ ش ُ پ َ ] (اِ مرکب )(اصطلاح قمار) نقشها و خالهای کعبتین (طاس ها در اصطلاح امروزی ) شش و بش . || کنایه از قمار است .(برهان ) (آنندراج ). |
جریبلغتنامه دهخداجریب . [ ج َ ] (ع اِ) مقدار معلوم از موزون و زمین . (از اقرب الموارد) (از منتهی الارب ). از موزون مقدار چهار قفیز باشد وقفیز هشت مکوک و مکوک سه کیلچه و کیلچه یک
عقدلغتنامه دهخداعقد. [ ع ِ] (ع اِ) گردن بند و حمیل و رشته ٔ مروارید. (منتهی الارب ). قلاده . (اقرب الموارد). گردن بند زنان ، و یکدانه .(دهار). یکدانه . (السامی فی الاسامی ). سل
ارثماطیقیلغتنامه دهخداارثماطیقی . [ اَ رِ ] (معرب ، اِ) (از یونانی اَریثمُس ، بمعنی عدد) ارتماطیقی .علم حساب نظری . (کشاف اصطلاحات الفنون ). دانش اعداد.فن ّ محاسبه . و آن عبارتست از