خسته دلیلغتنامه دهخداخسته دلی . [ خ َ ت َ / ت ِ دِ ] (حامص مرکب ) غمناکی . غصه داری . غمگینی : دشمنت خسته و بشکسته و پابسته ببندگشته دل خسته وزان خسته دلی گشته سقیم .(از تاریخ بیهقی چ فیاض ص <span class="hl" d
پیخستهلغتنامه دهخداپیخسته . [ پ َ / پ ِ خ َ ت َ / ت ِ ] (ن مف مرکب ) نعت مفعولی از پیخستن . لگدمال شده . پاسپرشده . پی سپرده . لگدکوب . پامال . پایمال . خسته شده به پی . پای خست . پای کوب شده . زیر لگد مضمحل گردیده . در زیر پای
خستهلغتنامه دهخداخسته . [ خ َ ت َ / ت ِ ] (اِ) استخوان خرماو شفتالو و زردآلو و امثال آن . (برهان قاطع). هسته . (از ناظم الاطباء). عَجَم . تکس . تکسک . تخم . حب . نواة. (یادداشت بخط مؤلف ). خذف ؛ سنگریزه و خسته ٔ خرما و مانند آن انداختن به انگشتان یا به چوبی
خستهلغتنامه دهخداخسته . [ خ ُ ت َ / ت ِ ] (اِ) بنوره دیوار و پی آن باشد. (از برهان قاطع) (از ناظم الاطباء) (از آنندراج ).
خشتچهلغتنامه دهخداخشتچه . [ خ ِ چ َ / چ ِ ] (اِ مصغر) خشت کوچک . خشتک . || پارچه ٔ چهارگوشه ای که در زیر بغل جامه دوزند. (از ناظم الاطباء) (از برهان قاطع). || سونچه . سوژه ٔ پیراهن و جبه . (از فرهنگ اسدی نخجوانی ). بغلک . (یادداشت بخط مؤلف )
دلفگاریلغتنامه دهخدادلفگاری . [ دِ ف َ ] (حامص مرکب ) دل فگار بودن . ملالت .حزن . (ناظم الاطباء). خسته دلی . دلخستگی : گر در دلت این مار جای گیردچون تو نبود کس به دلفگاری .ناصرخسرو.
سقیم گشتنلغتنامه دهخداسقیم گشتن . [ س َ گ َ ت َ ] (مص مرکب ) بیمار شدن : دشمنت خسته و بشکسته و پا بسته به بندگشته دل خسته وز آن خسته دلی گشته سقیم .؟ (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 295).
بی خویشتنلغتنامه دهخدابی خویشتن . [ خوی / خی / ت َ ] (ص مرکب )بیخویش و بیخود و بیهوش . (برهان ). بی خویش . (ناظم الاطباء). از هوش بشده . بیهوش . (یادداشت مؤلف ). از حال طبیعی خارج شده . از خودرسته . بیخود. (جهانگیری ). ازخود بیخو
خسته دللغتنامه دهخداخسته دل . [ خ َ ت َ / ت ِ دِ ] (ص مرکب ) دل فکار. دل افکار. دلخسته . غمناک . غمین . دلتنگ . (یادداشت مؤلف ) : بیاورد پس خسرو خسته دل پرستنده سیصد عماری چهل . فردوسی .از اندیشگان ز
نعره زدنلغتنامه دهخدانعره زدن . [ ن َ رَ / رِ زَ دَ ] (مص مرکب ) بانگ زدن . فریاد زدن . به بانگ بلند خطاب کردن : یکی نعره زد گیو در کارزاربه افراسیاب آن شه نامدار. فردوسی .یکی نعره زد گیو و گفت ای سران
خستهلغتنامه دهخداخسته . [ خ َ ت َ / ت ِ ] (اِ) استخوان خرماو شفتالو و زردآلو و امثال آن . (برهان قاطع). هسته . (از ناظم الاطباء). عَجَم . تکس . تکسک . تخم . حب . نواة. (یادداشت بخط مؤلف ). خذف ؛ سنگریزه و خسته ٔ خرما و مانند آن انداختن به انگشتان یا به چوبی
خستهلغتنامه دهخداخسته . [ خ ُ ت َ / ت ِ ] (اِ) بنوره دیوار و پی آن باشد. (از برهان قاطع) (از ناظم الاطباء) (از آنندراج ).
خستهفرهنگ فارسی عمید۱. ویژگی کسی یا چیزی که از کار و فعالیت زیاد کمتوان شده است.۲. [قدیمی، مجاز] آزرده.۳. [قدیمی] مجروح؛ دردمند: ◻︎ به تیرش خسته شد ویس دلارام / برآمد دِلْش را زآن خستگی کام (فخرالدیناسعد: ۱۳۰).۴. [قدیمی، مجاز] عاشق.
درخستهلغتنامه دهخدادرخسته . [ دَ خ َ ت َ / ت ِ ] (ن مف مرکب ) خسته . مجروح : طعین ، مطعون ؛ درخسته به نیزه . (منتهی الارب ).
دلخستهلغتنامه دهخدادلخسته . [ دِ خ َ ت َ / ت ِ ] (ص مرکب ) خسته دل . پریشان خاطر وغمناک . (آنندراج ). مغموم . مهموم . (ناظم الاطباء). دلریش . مجروح دل . دل افگار. دل فگار. مفؤود : دلخسته و محروم و پی خسته و گمراه گریان به سپیده
پیخستهلغتنامه دهخداپیخسته . [ پ َ / پ ِ خ َ ت َ / ت ِ ] (ن مف مرکب ) نعت مفعولی از پیخستن . لگدمال شده . پاسپرشده . پی سپرده . لگدکوب . پامال . پایمال . خسته شده به پی . پای خست . پای کوب شده . زیر لگد مضمحل گردیده . در زیر پای
خراب خستهلغتنامه دهخداخراب خسته . [ خ َ خ َ ت َ / ت ِ ] (ص مرکب ) مخروبه . خراب شده . (از ناظم الاطباء).
خرمای بی خستهلغتنامه دهخداخرمای بی خسته . [ خ ُ ی ِ خ َ ت َ / ت ِ ] (ترکیب وصفی ،اِ مرکب ) به اصطلاح لوطیان ، آلت تناسل . (آنندراج ).