جرعهلغتنامه دهخداجرعه . [ ج ُ ع َ / ع ِ ] (از ع ، اِ) در فارسی ، یک بار آشامیدن : جرعه بر خاک همی ریزم از جام شراب جرعه بر خاک همی ریزند مردان ادیب . منوچهری .جرعه ٔ حزم او به زمین رسید. (سندبادنام
جرعهفرهنگ فارسی عمید۱. مقداری از آب یا مایع دیگر که در یک دفعه آشامیدن به گلو وارد میشود؛ قُلُپ.۲. [قدیمی، مجاز] شراب: ◻︎ برخیز ساقیا به کرم جرعهای بریز / بر عاشقان غمزده زآن جام غمزدا (جامی: ۳).
جرعهفرهنگ فارسی معین(جُ عَ) [ ع . جرعة ] 1 - (مص ل .) کم کم نوشیدن . 2 - (اِ.) آن مقدار از آب یا هر چیز مانند آن که یک بار بیآشامند.
زریعةلغتنامه دهخدازریعة. [ زَ ع َ ] (ع اِ) آنچه کشته باشند آن را. (منتهی الارب ) (آنندراج ) (از اقرب الموارد). دانه ٔ کاشته شده و هرچه کشته باشند. (ناظم الاطباء).
زرعگهلغتنامه دهخدازرعگه . [ زَ گ َه ْ ] (اِ مرکب ) زرعگاه : در آن زرعگه کشتزاری شگرف نوازش گرفته ز باران و برف . نظامی .رجوع به زرع و ماده ٔ قبل شود.
زرعهلغتنامه دهخدازرعه . [ ] (اِخ ) نام قریه ای از بلاد حوران نزدیک قریه ٔ صنمین چون از دمشق به حجاز روند. (ابن بطوطه ، یادداشت بخط مرحوم دهخدا).
جرعه بخشیدنلغتنامه دهخداجرعه بخشیدن . [ ج ُ ع َ / ع ِ ب َ دَ ] (مص مرکب ) جرعه دادن : من بدانم کزلب لعل تو یابم کام خویش خوشدلم گر جرعه ای بخشی مرا از کام خویش فغانی شیرازی (از ارمغان آصفی ).
جرعه جستنلغتنامه دهخداجرعه جستن . [ ج ُ ع َ / ع ِ ج ُ ت َ ] (مص مرکب ) یک شربت آب یا شراب خواستن : نگویم که می مایه ٔ زندگی از او جرعه جو خضر پایندگی .ظهوری ترشیزی (از ارمغان آصفی ).
يَتَجَرَّعُهُفرهنگ واژگان قرآنجرعه جرعه و دائم مي نوشد (کلمه تجرّع به معناي نوشيدن به طور جرعه جرعه و دائم است )
جرعه بخشیدنلغتنامه دهخداجرعه بخشیدن . [ ج ُ ع َ / ع ِ ب َ دَ ] (مص مرکب ) جرعه دادن : من بدانم کزلب لعل تو یابم کام خویش خوشدلم گر جرعه ای بخشی مرا از کام خویش فغانی شیرازی (از ارمغان آصفی ).
جرعه جستنلغتنامه دهخداجرعه جستن . [ ج ُ ع َ / ع ِ ج ُ ت َ ] (مص مرکب ) یک شربت آب یا شراب خواستن : نگویم که می مایه ٔ زندگی از او جرعه جو خضر پایندگی .ظهوری ترشیزی (از ارمغان آصفی ).
جرعه چشیدنلغتنامه دهخداجرعه چشیدن . [ ج ُع َ / ع ِ چ َ دَ ] (مص مرکب ) آشام چشیدن : لاجرم درآن ظلمت از ظلم آن سیه دلان سالم مانده جرعه ای از آب حیات چشید. (از ارمغان آصفی ).
جرعه خوردنلغتنامه دهخداجرعه خوردن . [ ج ُ ع َ / ع ِ خوَرْ / خُرْ دَ ] (مص مرکب ) یک شربت یا آشام از آب و شراب خوردن : تبسم از لبش چون جرعه ای خوردمنادی زد که شیرینی دلم برد.زلال
جرعه دادنلغتنامه دهخداجرعه دادن . [ ج ُ ع َ / ع ِ دَ ] (مص مرکب ) یک آشام یا یک شربت آب یا شراب و جز آن دادن : بنامم زند زندگی قرعه ای بدست کرم گر دهی جرعه ای .ظهوری شیرازی (از ارمغان آصفی ).
لاجرعهلغتنامه دهخدالاجرعه . [ ج ُ ع َ ] (ع ق مرکب ) بدون آشام .- لاجرعه نوشیدن یا لاجرعه آشامیدن و یا لاجرعه بسر کشیدن ؛ آشامیدن مایع ظرفی تاقطره ٔ آخر به یکدم . به یکباره نوشیدن هر چیز که در ظرف باشد. تمام نوشیدن مظروفی را. همه ٔ مظروف را یکباره نوشیدن . یکبارگی هم
ته جرعهلغتنامه دهخداته جرعه . [ ت َه ْ ج ُ ع ِ ] (اِ مرکب ) باقیمانده از شراب . (ناظم الاطباء). کنایه از شراب که در ته جام بماندبه اضافت و بدون اضافت . (غیاث اللغات ) (آنندراج ).
لاجرعهفرهنگ فارسی عمیدحالتی که مایعی یکباره نوشیده شود؛ نه به جرعه.⟨ لاجرعه نوشیدن: به یکبار نوشیدن تمام مایعی که در ظرف باشد.