جذعلغتنامه دهخداجذع . [ ج َ ذَ ] (ع اِ) آنچه پیش از ثنی باشد، یعنی گوسپند و گاو بسال دوم در آمده . (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء) (از ذیل اقرب الموارد). گوسفند که بسال دوم باشد. (غیاث اللغات ، از لطائف و منتخب ). سال پیش از ثنی است و ثنی آن است از شتر پای بشش سال گذاشته و در اسب پای بچهار سال
جذعلغتنامه دهخداجذع . [ ج َ ] (ع مص ) بی علف بستن ستور را. (از منتهی الارب ) (از ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). بازداشتن چارپا در جای بی علف (شرح قاموس ). واداشتن ستور بی علف . (تاج المصادربیهقی ) (مصادر زوزنی ). || بستن دو شتررا در یک رسن . (از منتهی الارب ) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموار
جذعلغتنامه دهخداجذع . [ ج ِ ] (اِخ ) ابن عمرو. غسانی است . (شرح قاموس ) (منتهی الارب ) (از ناظم الاطباء). نام مردی است . (اقرب الموارد). و اشاره به این مثل عرب است که خذ من جذع ما اعطاک ؛ یعنی بگیر از جذع آنچه داده است ترا. (شرح قاموس ). و فی المثل : خذمن جذع ما اعطاک
پیزیدیهلغتنامه دهخداپیزیدیه . [ دی ِ ] (اِخ ) نام قدیم ناحیتی به آسیای صغیر، واقع در جنوب فریژی (فریجیه ). رجوع به پیسدیه شود.
چزدهلغتنامه دهخداچزده . [ چ َ دَ / دِ ] (اِ) بمعنی چزدره است که جزغاله باشد، یعنی دنبه و پیه ریزه کرده ٔ بریان شده . (برهان ). دنبه و پیه ریزه کرده ٔ بریان شده ، که جزغاله نیز گویند. (انجمن آرا) (آنندراج ). پاره های دنبه و پیه بریان کرده ٔ روغن گرفته . (ناظم
زدعلغتنامه دهخدازدع . [ زَ ] (ع مص ) گاییدن و فعل آن از باب فتح آید. (از منتهی الارب ). زَدَع َ؛ یعنی نزدیکی کرد زن را. (ترجمه ٔ قاموس ). جوهری و مؤلف لسان العرب این ماده را نیاورده اند.
جذعاتلغتنامه دهخداجذعات . [ ج َ ذَ ] (ع اِ) ج ِ جَذَعَة. (منتهی الارب ) (قطر المحیط) (اقرب الموارد). رجوع به جذعة شود.
جذعانلغتنامه دهخداجذعان . [ ج ُ ](ع اِ) ج ِ جَذَع . (منتهی الارب ). رجوع به جذع شود.- جذعان من الجبال ؛ صغار آنها. (قطر المحیط) (اقرب الموارد). کوههای خرد. (منتهی الارب ).
جذعملغتنامه دهخداجذعم . [ ج َ ع َ ] (ع ص ، اِ) و جذعمة؛ نوجوان . (از متن اللغة). و رجوع به جذعمة شود.
جذعمةلغتنامه دهخداجذعمة. [ ج َ ع َ م َ ] (ع ص ،اِ) خرد و کودک . (منتهی الارب ). صغیر. (قطر المحیط).خرد و کودک و طفل صغیر. (ناظم الاطباء). اصل آن جذعه و میم آن زائد است . (از قطر المحیط) (اقرب الموارد)(ناظم الاطباء). اصل آن جذعه و میم زائده و هاء برای مبالغه است . (منتهی الارب ) (آنندراج ). در
جذعةلغتنامه دهخداجذعة. [ ج َ ذَ ع َ ] (ع ص ، اِ) تأنیث جَذَع . (منتهی الارب ) (اقرب الموارد) (قطر المحیط). اشتر چهارساله ٔ ماده . (مهذب الاسماء، نسخه ٔ خطی ). بچه ٔ گوسفند و شتر در سنین معین . و رجوع به جذع شود. || صغیر. (قطر المحیط).
جذوعلغتنامه دهخداجذوع . [ ج ُ ] (ع اِ) ج ِ جِذع . (منتهی الارب ). ج ِ جذع بالکسر، تنه ٔ درخت خرمابن و جز آن . (آنندراج ). تنه های درخت . (غیاث اللغات ) : ناتراشیده همی باید جذوع تا دروگر اصل سازد یا فروع . مولوی .رجوع به جذع شود.<b
مذعلغتنامه دهخدامذع . [ م ِ ذَ ] (ع ص ، از اتباع ) ذهبوا جِذَع َ مِذَع َ؛ پراکنده شدند در اطراف . (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). رجوع به جذع مذع شود.
مجذعلغتنامه دهخدامجذع . [ م ُ ذِ ] (ع ص ) به زندان کننده . (آنندراج ) (از منتهی الارب ). || ستور جذع گردیده . (آنندراج ) (از منتهی الارب ) (از اقرب الموارد). و رجوع به جَذَع شود.
ثعلبةلغتنامه دهخداثعلبة. [ ث َ ل َ ب َ ](اِخ ) ابن جذع . صحابی انصاری است . او درک غزوه ٔ بدرکرد و در وقعه ٔ طائف بشهادت رسید. (قاموس الاعلام ).
جذع مذعلغتنامه دهخداجذع مذع . [ ج ِ ذَ ع َ م ِ ذَ ع َ ] (ع ص مرکب ،از اتباع ) پریشان و متفرق شده . رجوع به جذَع شود.
جذعاتلغتنامه دهخداجذعات . [ ج َ ذَ ] (ع اِ) ج ِ جَذَعَة. (منتهی الارب ) (قطر المحیط) (اقرب الموارد). رجوع به جذعة شود.
جذعانلغتنامه دهخداجذعان . [ ج ُ ](ع اِ) ج ِ جَذَع . (منتهی الارب ). رجوع به جذع شود.- جذعان من الجبال ؛ صغار آنها. (قطر المحیط) (اقرب الموارد). کوههای خرد. (منتهی الارب ).
جذعملغتنامه دهخداجذعم . [ ج َ ع َ ] (ع ص ، اِ) و جذعمة؛ نوجوان . (از متن اللغة). و رجوع به جذعمة شود.
جذعمةلغتنامه دهخداجذعمة. [ ج َ ع َ م َ ] (ع ص ،اِ) خرد و کودک . (منتهی الارب ). صغیر. (قطر المحیط).خرد و کودک و طفل صغیر. (ناظم الاطباء). اصل آن جذعه و میم آن زائد است . (از قطر المحیط) (اقرب الموارد)(ناظم الاطباء). اصل آن جذعه و میم زائده و هاء برای مبالغه است . (منتهی الارب ) (آنندراج ). در
مجذعلغتنامه دهخدامجذع . [ م ُ ذَ / م ُ ج َذْ ذَ ] (ع ص ) بی اصل هر چیز و بی ثبات . (از منتهی الارب ) (آنندراج ). بی اصل و بی ثبات از هر چیزی . (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد).
مجذعلغتنامه دهخدامجذع . [ م ُ ذِ ] (ع ص ) به زندان کننده . (آنندراج ) (از منتهی الارب ). || ستور جذع گردیده . (آنندراج ) (از منتهی الارب ) (از اقرب الموارد). و رجوع به جَذَع شود.
اجذعلغتنامه دهخدااجذع . [ اَ ذَ ] (ع ص ) آنچه به سال دوم درآمده باشد از گوسپند و به سال سوم از گاو و اسب و به سال پنجم از شتر. (صراح ).
ازلم الجذعلغتنامه دهخداازلم الجذع . [ اَ ل َ مُل ْ ج َ ذَ ] (ع اِ مرکب ) (الَ ....) اَزْنَم الجَذَع . بُز کوهی . (منتهی الارب ). || روزگار. (منتهی الارب ) (مهذب الاسماء). روزگار پر از شداید. روزگار سخت . (اقرب الموارد). || بلای بد. سختی . (منتهی الارب ).
ازنم الجذعلغتنامه دهخداازنم الجذع . [ اَ ن َ مُل ْ ج َ ذَ] (ع اِ مرکب ) (الَ ...) اَزْلَم الجَذَع . روزگار. روزگار سخت . || سختی . بلا. (منتهی الارب ).
