تیز

۱. [مقابلِ کُند] هرچیزی که نوک یا لبۀ آن بسیار نازک و بُرنده باشد، مثل شمشیر، کارد، چاقو، سوزن، و مانندِ آن؛ بُرنده.
۲. [قدیمی، مجاز] تند؛ شتابان.
۳. [قدیمی، مجاز] چست؛ چالاک.
۴. هرچیزی که طعم آن تند باشد و زبان را بسوزاند.
۵. دارای بوی تند.
۶. [مجاز] شدید: آتش تیز.
۷. کشیده؛ دراز: بینی نوک‌تیز.
۸. [مجاز] حساس: چشمان تیز، گوش‌های تیز.
۹. [مجاز] زیر، نازک، و بلند: صدای تیز.
۱۰. (اسم) [قدیمی] باد صداداری که از مقعد خارج می‌شود؛ ضرطه.
⟨ تیز شدن: (مصدر لازم)
۱. بُرنده شدن لبۀ تیغ یا نوک چیزی که کُند شده است.
۲. [مجاز] برانگیخته شدن.
۳. [مجاز] خشمگین شدن.
⟨ تیز کردن: (مصدر متعدی)
۱. برنده ساختن لبۀ تیغ یا نوک چیزی که کُند شده است.
۲. [مجاز] برانگیختن.
۳. [مجاز] خشمگین ساختن.

۱. تند، حاد
۲. چابک، سریع
۳. برا، بران، برنده ≠ کند
۴. پرادویه
۵. تلخمزه، گس
۶. باد، ریح، گوز
۷. باهوش، دقیق، هوشیار، زیرک ≠ دیرفهم، کمهوش

acute, biting, fine, incisive, keen, penetrative, reedy, salient, sharp, supple, trenchant