بادللغتنامه دهخدابادل . [ دِ ] (ص مرکب ) شجاع و دلاورو صاحبدل . (ناظم الاطباء). پردل . دلیر : همه بتیغ گرفته ست وز شهان ستده ست شهان بادل جنگ آور و بهوش و بهنگ . فرخی .پادشاه بادل و جگردار، بدو دست بر سر و روی شیر زد. (تاریخ بیهقی
باذللغتنامه دهخداباذل . [ ذِ ] (ع ص ) بخشنده و سخی . (غیاث ) (آنندراج ) (فرهنگ نظام ). ج ،بُذل . عطادهنده . بسیارعطا. جوانمرد معطی . دهنده . بذل کننده و جودکننده . سخی و جوانمرد. (ناظم الاطباء).
باذلفرهنگ مترادف و متضاد۱. بخشنده، سخی، بذلکننده، بادبدست، فراخدست ≠ ممسک، خسیس، کنس ۲. کمدهش، نابخشنده
بأدلةلغتنامه دهخدابأدلة. [ب َءْ دَ ل َ ] (ع اِ) رفتاری است شتاب . (منتهی الارب ). || گوشت میان بغل و بن پستان . گوشت پستان . ج ، بآدِل . (منتهی الارب ). و رجوع به بأزلة شود.
بادلةلغتنامه دهخدابادلة. [ دِ ل َ ] (ع اِ) گوشت میان بغل وآن ِ پستان . ج ، بادل . (مهذب الاسماء). گوشت پاره ای است مابین بغل و بن پستان . (منتهی الارب ) (آنندراج ). رجوع به بادل شود. (ناظم الاطباء). || گوشت درون ران . (از تاج العروس ). و رجوع به بَأدِلة شود.
دلیرفرهنگ فارسی طیفیمقوله: احساسات فردی بی‌باک، جسور، پرجرئت، متهور، دلاور، بهادر، بادل، پردل، شیردل، پهلوان، بزن‌بهادر، باغیرت، متجاسر، نترس، بادل‌وجرئت گستاخ، طاغی، سرکش، جسور، بی‌پروا آمادۀ کار، سمج، مصمم جان‌سخت
یرکلیلغتنامه دهخدایرکلی . [ ی ُ رَ ] (ترکی ، ص ) (از یرک (= اُرک ) به معنی دل + لی پسوند نسبت و اتصاف ) بادل و جرأت . دلیر. (یادداشت مؤلف ). دلاور. (آنندراج ).
بادلةلغتنامه دهخدابادلة. [ دِ ل َ ] (ع اِ) گوشت میان بغل وآن ِ پستان . ج ، بادل . (مهذب الاسماء). گوشت پاره ای است مابین بغل و بن پستان . (منتهی الارب ) (آنندراج ). رجوع به بادل شود. (ناظم الاطباء). || گوشت درون ران . (از تاج العروس ). و رجوع به بَأدِلة شود.
بادل پوشلغتنامه دهخدابادل پوش . [ دِ ل َ / ل ِ ] (نف مرکب ) پوشنده ٔ لباس و جامه ٔ بادله . (آنندراج : بادله ).
سابادللغتنامه دهخداسابادل . [ دِ ] (اِخ ) شهری است در اسپانیا که در منطقه ٔ کاتالوئی (کتلونیه ) و در ایالت بارسلون (برشلونه ) و در 18 هزارگزی شمال غربی شهر بارسلون (برشلونه ) و در کنار راه آهن آن شهر به ساراگوس (سرقسطه ) واقع شده است . کارخانه های نساجی و چرم س
متبادللغتنامه دهخدامتبادل . [ م ُ ت َ دِ ] (ع ص ) معاوضه کننده . (آنندراج ). || معاوضه کرده شده . (ناظم الاطباء). و رجوع به تبادل شود.
زاویه ٔ متبادللغتنامه دهخدازاویه ٔ متبادل . [ ی َ / ی ِ ی ِ م ُ ت َ دِ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) چون خط راست بر دو خط متوازی اوفتد آن زاویه که بیک پهلو باشد از آن خط اندرون این دو متوازی و آن زاویه که بدیگر پهلو باشد از آن خط، آن را متبادل خوانند. و هر دو متساوی باشند.
تبادللغتنامه دهخداتبادل . [ ت َ دُ ] (ع مص ) با یکدیگر بدل کردن . (زوزنی ). با هم معاوضه کردن . (منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء). معاوضه و گرفتن چیزی در مقابل دادن چیزی دیگر. (فرهنگ نظام ).
