کلبتین
لغت‌نامه دهخدا
کلبتین . [ ک َ ب َ ت َ ] (ع اِ) کلبتان . (برهان ). انبر آهنگران . (آنندراج ). انبر آهنگران که بدان آهن تافته را از کوره بر آورند. (ناظم الاطباء). تثنیه ٔ کلبة. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا).و رجوع به کلبتان شود. || انبر نیشگران . (آنندراج ). ابزاری که بدان دندان را از ریشه کشند. (ناظم الاطباء). آلت بیرون کردن دندان از آرواره . آلتی که دندانساز بدان دندان برکشد. قسمی گاز برای کندن دندان . (یادداشت بخط مرحوم دهخدا). ظاهراً این لفظ تثنیه ٔ کلبه است . (از غیاث ). انبرک مانند که بدان دندان را بیرون کشند و آن ازسه قسمت تشکیل شده : دهنه (که دارای دو دیواره است )،نقطه اتصال که لولای کلبتین را تشکیل می دهد و دو دسته که در دست پزشک جراح جای می گیرد. کلبتین انواع و اقسام مختلف دارد و برای هر نوع دندان کلبتینی مخصوص بکار می رود. کلبتان (فرهنگ فارسی معین ) :
برکند از دهان یوز به قهر
کلبتین دو شاخ آهو ناب .
گر ز عدل تو ز یوز آهو بنالد برکند
کلبتین شاخ آهو از دهان یوز ناب .
ورجوع به کلبتان شود. || گُلگیر شمع. (ناظم الاطباء) (از غیاث ) :
بکلبتینم اگر سر جدا کنی چون شمع
نکوبد آهن سرد طمع گزینه ٔ من .
|| انبر جراحان . (آنندراج ). ابزاری که جراحان بدان رگها را گیرند. (ناظم الاطباء). || موچینه که آن را به تازی منقاش خوانند. (آنندراج ).
برکند از دهان یوز به قهر
کلبتین دو شاخ آهو ناب .
سورنی .
گر ز عدل تو ز یوز آهو بنالد برکند
کلبتین شاخ آهو از دهان یوز ناب .
سوزنی (یادداشت به خط مرحوم دهخدا).
ورجوع به کلبتان شود. || گُلگیر شمع. (ناظم الاطباء) (از غیاث ) :
بکلبتینم اگر سر جدا کنی چون شمع
نکوبد آهن سرد طمع گزینه ٔ من .
خاقانی .
|| انبر جراحان . (آنندراج ). ابزاری که جراحان بدان رگها را گیرند. (ناظم الاطباء). || موچینه که آن را به تازی منقاش خوانند. (آنندراج ).
