ناکسی
لغتنامه دهخدا
ناکسی . [ ک َ ] (حامص مرکب ) بیقدری . خواری . حقارت . ذلت . پستی . (از ناظم الاطباء). کسی نبودن . بی ارزشی . عدم قابلیت . بی ارجی . هیچکسی :
تا ز ریاضت به مقامی رسی
کت به کسی درکشد این ناکسی .
هر کس که به بارگاه سامی نرسد
از ناکسی و تباه نامی نرسد.
|| رذالت . (از منتهی الارب ). فرومایگی . سفلگی . رذیلة. لئامت . خست . دونی . رذلی . نانجیبی :
بر مذهب و بر رأی میزبانی
بر خویشتن از ناکسی وبالی .
دریده گشت به زوبین ناکسی دل لطف
بریده گشت به شمشیر ممسکی سر جود.
|| گربزی . حیله گری . احتیال . مکار و محیل و شیطان بودن . شیطنت . || بی آبروئی . رسوائی . || جبن . ترس . || نامردی . عدم رجولیت . || حرص . آز. بخل . طمع. (از ناظم الاطباء).
تا ز ریاضت به مقامی رسی
کت به کسی درکشد این ناکسی .
نظامی .
هر کس که به بارگاه سامی نرسد
از ناکسی و تباه نامی نرسد.
سعدی .
|| رذالت . (از منتهی الارب ). فرومایگی . سفلگی . رذیلة. لئامت . خست . دونی . رذلی . نانجیبی :
بر مذهب و بر رأی میزبانی
بر خویشتن از ناکسی وبالی .
ناصرخسرو.
دریده گشت به زوبین ناکسی دل لطف
بریده گشت به شمشیر ممسکی سر جود.
انوری .
|| گربزی . حیله گری . احتیال . مکار و محیل و شیطان بودن . شیطنت . || بی آبروئی . رسوائی . || جبن . ترس . || نامردی . عدم رجولیت . || حرص . آز. بخل . طمع. (از ناظم الاطباء).