ترجمه مقاله

صفی آباد

لغت‌نامه دهخدا

صفی آباد. [ ص َ ] (اِخ ) نام یکی از بخش های تابعه ٔ شهرستان سبزوار است که در شمال خاوری آن شهرستان واقع و حدود آن بدین شرح زیر است : از طرف شمال به کوه شاه جهان از جنوب به کوه طبس و اندقان از خاور به دهستان سلطان آباد و بخش سرولایت از شهرستان نیشابور از باختر به بخش اسفراین . موقعیت طبیعی سه دهستان بنام بام ، طبس ، صفی آباد در کوههای شاه جهان و کوه اندقان و طبس و کوههای صفی آباد واقع است . هوای آنها سردسیر است ، آب مزروعی آنان اغلب از رودخانه و چشمه سار تأمین می شود و دهستان حکم که در جلگه ٔ جوین واقع است ، هوای آن معتدل است . آب آن از قنوات می باشد. ساکنین دو دهستان صفی آباد از دهنه ٔ شورتا کوه شاه جهان از طوایف توپکانلو میباشند. ارتفاعات : رشته ٔ ارتفاعات شاه جهان که از شمال دهستان بام ازباختر بطرف خاور امتداد یافته در شمال بخش سرولایت بکوه نیشابور اتصال پیدا میکند این رشته دارای دره های عمیق و گدارهای متعدد است که راه آنها صعب العبور بوده به این جهت محل مناسبی برای دزدان و سارقین است . رشته ٔ دوم بنام کوه خرو در جنوب باختری دهستان بام از باختر بطرف خاور امتداد یافته کلیه ٔ قراء دهستان صفی آباد در مجاور این کوه میباشد. رشته ٔ سوم کوه طبس در شمال سبزوار از گدار نوده تا کوه الر امتداد دارد. رودخانه : دو رشته رودخانه بنام رود بام و صفی آباد که هر دوی آنها از کوههای باختری نیشابور سرچشمه گرفته و رود بام از شمال کوه خوراب و رود صفی آباد از شمال باختری صفی آباد از کلاته ٔ آقازاده عبور در 30 کیلومتری بند مهار با رود بام تلاقی پس از طی 10 کیلومتر در خاک جاجرم به رود جاجرم ملحق و از پشت کوه هرده گذشته در انتهای آن به شورکال متصل میشود. راه شوسه ای از سبزوار به جغتای و راه فرعی از حجت آباد تا بام اتصال دارد که کامیون ها از آن رفت و آمد مینمایند و راه دیگری از جنوب صفی آباد تا میان آباد مرکز بخش اسفراین احداث شده فقط در مواقع غیر بارانی کامیون ها از آن استفاده مینمایند. (فرهنگ جغرافیائی ایران ج 9).
ترجمه مقاله