جقمق

جقمق . [ ج َ م َ ] (اِخ ) ... علائی ظاهری ملقب به سیف الدین و مکنی به ابوسعید (متوفی 857 هَ . ق .) از پادشاهان دولت چرکسیان در مصر و شام و حجاز بود. اصل وی چرکسی بود و علی بن اینال یوسفی علائی او را خرید و به الملک الظاهر برقوق تقدیم کرد. پس پادشاه او را آزاد کرد و به خدمت گماشت و در روزگار الملک الناصر فرج محبوس گردید و سپس آزاد شد و در دولتهای الملک المؤیدشیخ و الظاهر ططر بکار گماشته شد تا آن که در دولت اشرف برسبای اتابک لشکریان شد و چون اشرف درگذشت و پسرش العزیز یوسف جانشین وی گردید (841 هَ . ق .) جقمق همچنین اتابک و مدبر امور دولت بود. پس برخی از غلامان و ممالیک سر برداشتند و العزیز را از سلطنت خلع کردند و جقمق را به سلطنت نشاندند و کار او تا بدان هنگام که در قاهره درگذشت رونق داشت . وی سی وچهارمین پادشاه ترک و دهمین پادشاه چرکسی بود و هشتادواند سال زندگی کرد و در پایان خود به رضای خویش به سود فرزندش منصور از سلطنت کناره گرفت و دوازده روز پس از ترک سلطنت درگذشت . (ابن ایاس ج 2 صص 24 - 34) (حوادث الدهور ج 2 ص 349) (ولیم مویر ص 142) (شذرات الذهب ج 7 ص 291) (الضوء اللامع ج 3 ص 71) (الاعلام زرکلی چ 2 ج 2 ص 128) و نیز رجوع به تاریخ الخلفاء ص 339 شود.