اینشتین
لغت‌نامه دهخدا
اینشتین . [ اَ ت َ ] (اِخ ) (1879 - 1955 م .) آلبرت . عالم بزرگ فیزیک دان نظری . متولد در اولم (آلمان ). در مونیخ و آراو (سویس ) و زوریخ تحصیل کرد. در 1905م . به تابعیت سویس درآمد. در همین سال سه مقاله منتشر کرد که هر یک پایه ٔ شعبه ٔ جدیدی در علم فیزیک گردید. در یکی از آنها نظریه ٔ کوانتوم را در توجیه پدیده ٔ نور و برق بکار برد. (جایزه ٔ نوبل 1921م . فیزیک را بمناسبت تحقیقاتش در این موضوع برد). مقاله ٔ دوم در باب رابطه ٔ جرم و انرژی بود که اساس محاسبه ٔ انرژی اتمی است . مقاله ٔ سوم ، بعنوان روان برق اجسام متحرک مشتمل بر نظریه ٔ نسبیت (خاص ) بود که اسم اینشتن بآن پیوسته است .
(یک نسخه ٔ دستی از این مقاله در 1944م . بمبلغ 6000000 دلار در کشورهای متحده ٔ آمریکا فروخته شد. و اینک در کتابخانه ٔ کنگره در واشنگتن است ). در همان سال مقاله ای در حرکت براونی منتشر نمود. در 1909م . استاد فیزیک نظری در دانشگاه زوریخ شد. در 1913م . عضو آکادمی علوم پروس در برلین گردید. در 1914م . استاد فیزیک نظری دانشگاه برلین شد، و دگربار بتابعیت آلمان درآمد. در همان سال بمدیریت مؤسسه ٔ فیزیکی کایزر ویلهلم در برلن منصوب گردید، وهر دو سمت را تا 1933م . داشت . در 1916م . نظریه ٔ نسبیت عمومی را منتشر کرد. در 1929م . نظریه ٔ میدان واحدرا اعلام کرد که هدفش توجیه پدیده های گرانش و برقاطیس و زیراتمی بوسیله ٔ یک دستگاه از قوانین است . در 1950م . ودگر بار در 1953م . صورت تجدیدنظرشده ٔ این نظریه را منتشر ساخت . در اواخر سال 1949م . نظریه ٔ عمومی گرانش را منتشر کرد که قدم دیگری در نظریه ٔ میدان واحد بود. اینشتن 25 سال آخر عمر را صرف تحقیق در نظریه ٔ میدان واحد کرد ولی تا هنگام مرگ تحقیقات خود را در اثبات این نظریه کافی نمیدانست . در 1933م . که اینشتن در سفر انگلستان و کشورهای متحده ٔ امریکا بود، آلمان نازی اموال او را مصادره کرد و وی را از کار برکنار نمود. اینشتن دعوت مؤسسه ٔ تحقیقات عالیه ٔ پرینستن را که قبل از این واقعه بعمل آمده بود پذیرفته به کشورهای متحده آمریکا مهاجرت کرد و در پرینستن سکنی گزید و در 1940م . بتابعیت کشورهای متحده ٔ آمریکا درآمد. اینشتن از پدران عصر اتم است . نظریات وی در بسط تحقیقات اتمی تأثیر فراوان داشته است . در ماه اوت 1939م . در نامه ای که به روزولت رئیس جمهور کشورهای متحده ٔ آمریکا نوشت وی را از پیشرفتهای آلمان در شکافتن هسته ٔ اتم آگاه کرد و او را برانگیخت تا تحقیق جدی اتم شکنی را در کشورهای متحده مقرر کند. این تحقیقات منجر به ساختن بمب اتمی گردید. اینشتن زندگی آرامی داشت . موسیقی کلاسیک را بسیار دوست میداشت و خودش ویولن مینواخت . نسبت به مظلومین سیاسی و اقتصادی شفقت فراوان داشت . پس از مرگ وایزمن (1952م .) ریاست جمهوری مملکت اسرائیل باو پیشنهاد شد ولی نپذیرفت . اگر چه ثروتی نداشت به پول اهمیتی نمیداد. (دائرةالمعارف فارسی ).
(یک نسخه ٔ دستی از این مقاله در 1944م . بمبلغ 6000000 دلار در کشورهای متحده ٔ آمریکا فروخته شد. و اینک در کتابخانه ٔ کنگره در واشنگتن است ). در همان سال مقاله ای در حرکت براونی منتشر نمود. در 1909م . استاد فیزیک نظری در دانشگاه زوریخ شد. در 1913م . عضو آکادمی علوم پروس در برلین گردید. در 1914م . استاد فیزیک نظری دانشگاه برلین شد، و دگربار بتابعیت آلمان درآمد. در همان سال بمدیریت مؤسسه ٔ فیزیکی کایزر ویلهلم در برلن منصوب گردید، وهر دو سمت را تا 1933م . داشت . در 1916م . نظریه ٔ نسبیت عمومی را منتشر کرد. در 1929م . نظریه ٔ میدان واحدرا اعلام کرد که هدفش توجیه پدیده های گرانش و برقاطیس و زیراتمی بوسیله ٔ یک دستگاه از قوانین است . در 1950م . ودگر بار در 1953م . صورت تجدیدنظرشده ٔ این نظریه را منتشر ساخت . در اواخر سال 1949م . نظریه ٔ عمومی گرانش را منتشر کرد که قدم دیگری در نظریه ٔ میدان واحد بود. اینشتن 25 سال آخر عمر را صرف تحقیق در نظریه ٔ میدان واحد کرد ولی تا هنگام مرگ تحقیقات خود را در اثبات این نظریه کافی نمیدانست . در 1933م . که اینشتن در سفر انگلستان و کشورهای متحده ٔ امریکا بود، آلمان نازی اموال او را مصادره کرد و وی را از کار برکنار نمود. اینشتن دعوت مؤسسه ٔ تحقیقات عالیه ٔ پرینستن را که قبل از این واقعه بعمل آمده بود پذیرفته به کشورهای متحده آمریکا مهاجرت کرد و در پرینستن سکنی گزید و در 1940م . بتابعیت کشورهای متحده ٔ آمریکا درآمد. اینشتن از پدران عصر اتم است . نظریات وی در بسط تحقیقات اتمی تأثیر فراوان داشته است . در ماه اوت 1939م . در نامه ای که به روزولت رئیس جمهور کشورهای متحده ٔ آمریکا نوشت وی را از پیشرفتهای آلمان در شکافتن هسته ٔ اتم آگاه کرد و او را برانگیخت تا تحقیق جدی اتم شکنی را در کشورهای متحده مقرر کند. این تحقیقات منجر به ساختن بمب اتمی گردید. اینشتن زندگی آرامی داشت . موسیقی کلاسیک را بسیار دوست میداشت و خودش ویولن مینواخت . نسبت به مظلومین سیاسی و اقتصادی شفقت فراوان داشت . پس از مرگ وایزمن (1952م .) ریاست جمهوری مملکت اسرائیل باو پیشنهاد شد ولی نپذیرفت . اگر چه ثروتی نداشت به پول اهمیتی نمیداد. (دائرةالمعارف فارسی ).
