ترجمه مقاله

ابن الخطیب

لغت‌نامه دهخدا

ابن الخطیب . [ اِنُل ْ خ َ ] (اِخ ) ملقب به ذوالوزارتین (ای السیف و القلم )، لسان الدین ابوعبداﷲ محمدبن عبداﷲبن سعیدبن عبداﷲبن سعیدبن علی بن احمد سلمانی . اصلاً از مردم شام . یکی از اجداد او از شام به قرطبه و غرناطه هجرت کرده . مولد او در 713 هَ .ق . بغرناطه است . این خاندان پس از ابن الخطیب مذکور به بنی الخطیب معروف شده و مردانی مبرز در سیاست و ادب و سپاهیگری داشته اند. ابن الخطیب در غرناطه فلسفه و طب و ریاضی و فقه و علوم مختلف دیگر فراگرفت و از سال 749 تا 754 وزیر و رازدار ابوالحجاج یوسف اول گردید و از 754 تا 760 وزارت پسر او محمد پنجم داشت و پس از خلع محمد، ابن الخطیب را با محمد بمراکش نفی کردند و آنگاه که در 793 محمد مذکور از دست بنی مرین دیگربار بسلطنت غرناطه رسید ابن خطیب بمقام وزارت خویش بازگشت و در این منصب دیری نپائید چه او را بزندقه متهم کردند و او از غرناطه به سبته و جبل طارق رفت و عاقبت سلیمان بن داودچند تن مزدور، شبانه او را غیلةً بکشت . ابن خطیب را نزدیک شصت کتاب در شعر و ادب و فلسفه و تصوف و طب و جغرافیا بوده است ، از جمله : الاحاطه فی تاریخ غرناطه . کتاب الحلل المرقومه . کتاب اللمحةالبدریه فی الدولة النصریه . کتاب خطرةالطیف فی رحلة الشتاء و الصیف . مقنعةالسائل عن المرض الهائل . معیارالاختیار فی ذکر المعاهد والدیار. ریحانةالکتاب و نجعة المنتاب . روضة التعریف بالحب الشریف . کتاب الحلل الموشیه فی ذکر الاخبار المراکشیه .و لکلرک در تاریخ اطبای عرب کتب ذیل را بدو نسبت میدهد: مشاهیرالعلم . عمل الطب لمن احب و آنرا در سال 760 به نام یکی از سلاطین بنی مرین تألیف کرده است . کتاب یوسفی در طب . کتاب فی الحبوب . کتاب در بیطره . کتاب در تکون جنین . منظومه ای در طب . منظومه ای در اغذیه .
ترجمه مقاله