نحاسلغتنامه دهخدانحاس . [ ] (اِخ ) احمدبن ابراهیم بن محمد شافعی دمشقی دمیاطی ، ملقب به محیی الدین . از فضلای قرن نهم هجری است . وی در فتنه ٔ تیمور از دمشق به دمیاط رفت و به سال 814 هَ . ق . درگذشت . از تألیفات اوست : 1- تنبی
نحاسلغتنامه دهخدانحاس . [ ] (اِخ ) احمدبن اسماعیل بن یونس مرادی مصری ، مکنی به ابوجعفر و مشهور به نحاس و ابن النحاس و صفار. مفسر و نحوی و دانشمند قرن چهارم هجری و کثیرالتألیف است . از تألیفات اوست : 1- ادب الکاتب 2- الاشتقا
نحاسلغتنامه دهخدانحاس . [ ن َ / ن ِ / ن ُ ] (ع اِ)مس . (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء) (غیاث اللغات ) (از اقرب الموارد) (مهذب الاسما) (مفاتیح ). به فارسی مس نامند و نوعی که در معدن متکون می شود مس رست گویند و روی عبارت از اوست
نحاسلغتنامه دهخدانحاس . [ ن َح ْ حا ] (ع ص ) مسگر.(منتهی الارب ) (ناظم الاطباء) (مهذب الاسما) (دهار). صانع النحاس . (اقرب الموارد). این انتساب معامله ٔ مس و عمل مسگری و ساختن ظروف و مسینه آلات را رساند. (از سمعانی ). || مس فروش . (از اقرب الموارد).
نحاسلغتنامه دهخدانحاس . [ ن َح ْ حا] (اِخ ) ابوالمعالی اصفهانی . از شاعران و خطاطان عهد سلجوقی است . مدتی در دربار الب ارسلان و ملکشاه و برکیارق و سلطان محمد، شاهان سلجوقی خدمت کرد و سرانجام نزد المستظهرباﷲ عباسی رفت و به وزارت وی رسید، و به سال 509 یا <span
نهازلغتنامه دهخدانهاز. [ ن ِ ] (اِ) ترس . بیم . (برهان قاطع). || تیس . (نصاب الصبیان ) (دهار). بز نر. (دهار). بز نر که ماده های گله را بارور گرداند. (غیاث اللغات از شرح نصاب ). رجوع به نُهاز شود.
نهازلغتنامه دهخدانهاز. [ ن َهَْ ها ] (ع ص ) خرکه بر سینه خیزد به رفتار. (منتهی الارب ) (از متن اللغة). خری که در رفتن به سینه برخیزد. (ناظم الاطباء).
نهازلغتنامه دهخدانهاز. [ ن ُ ] (اِ) پیشرو رمه باشد چون ارکاج . (لغت فرس اسدی ). پیشرو رمه و گله ٔ گوسفند باشد و به استعارت همه پیشروان رانهاز گویند. (صحاح الفرس ). بزی باشد که پیش رو گله ٔ گوسفندان باشد و آن را نخراز نیز گویند و به عربی آن را کراز خوانند. (از جهانگیری ). بزی باشد که در پیش گل
نهازلغتنامه دهخدانهاز. [ ن ُ / ن ِ] (ع اِ) اندازه . قدر. (از منتهی الارب ). زهاء. (متن اللغة). گویند هذا نهاز ذلک ؛ ای قدره . (منتهی الارب ).
نهاسلغتنامه دهخدانهاس . [ ن َهَْ ها ] (ع اِ) شیر بیشه . (منتهی الارب ) (آنندراج ). اسد. (متن اللغة) (اقرب الموارد). نهوس . (منتهی الارب ) (متن اللغة) (آنندراج ). || گرگ . ذئب . (اقرب الموارد) (متن اللغة). || (ص ) شکارکننده ٔ گنجشگ . (ناظم الاطباء). صیغه ٔ مبالغه است از نهس . (از اقرب الموارد)
نحاسیلغتنامه دهخدانحاسی . [ ن ُ / ن َ / ن ِ ] (ص نسبی ) مسین . (ناظم الاطباء). از مس .از جنس مس . مسی . || به رنگ مس . مسی رنگ .
نحاسةلغتنامه دهخدانحاسة. [ ن َ س َ ] (ع مص ) بداختر گردیدن . (منتهی الارب ) (از المنجد). ضد سعادت . (اقرب الموارد).
جرجس نحاسلغتنامه دهخداجرجس نحاس . [ ج ِ ج ِ ن َح ْ حا ] (اِخ ) میخائیل . او راست : تاریخ محمد توفیق الاول خدیوی . که در قاهره بطبع رسیده است . (از معجم المؤلفین ).
خانقاه نحاسیهلغتنامه دهخداخانقاه نحاسیه . [ ن َ / ن ِ هَِ ن ُ سی ی َ ] (اِخ ) این خانقاه از بناهای دمشق قدیم است که بوسیله ٔ خواجه ٔ بزرگ شمس الدین بن نحاس دمشقی بسال 622 هَ . ق . ساخته شد. (از خطط الشام محمد کردعلی جزء <span class="h
نحاس محروقلغتنامه دهخدانحاس محروق . [ ن ُ س ِ م َ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) روسختج . راسخت . نخاس محرق . روی ِ سوخته .
نحاس محروقلغتنامه دهخدانحاس محروق . [ ن ُ س ِ م َ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) روسختج . راسخت . نخاس محرق . روی ِ سوخته .
نحاس محرقلغتنامه دهخدانحاس محرق . [ ن ُ س ِ م ُ رَ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) نحاس محروق . رجوع به نحاس محروق شود.
نحاس صینیلغتنامه دهخدانحاس صینی . [ ن ُ س ِ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) طالیقون مصنوع . (تحفه ٔ حکیم مؤمن ). رجوع به طالیقون شود.
نحاس قبرسیلغتنامه دهخدانحاس قبرسی . [ ن ُ س ِ ق ُ رُ / ق ِ رِ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) مس سرخ مایل به زردی است . (تحفه ٔ حکیم مؤمن ).
جرجس نحاسلغتنامه دهخداجرجس نحاس . [ ج ِ ج ِ ن َح ْ حا ] (اِخ ) میخائیل . او راست : تاریخ محمد توفیق الاول خدیوی . که در قاهره بطبع رسیده است . (از معجم المؤلفین ).
خبث النحاسلغتنامه دهخداخبث النحاس . [ خ َ ب َ ثُن ْ ن َ / ن ُ / ن ِ ] (ع اِ مرکب ) ثفل مس است و در قوة قریب بخبث الحدیدو ملطف و جالی و خوردن او سم قاتل و در ادویه ٔ چشم و زخمها مستعمل است . (از تحفه ٔ حکیم مؤمن ). خبث النحاس در قو
زهرةالنحاسلغتنامه دهخدازهرةالنحاس . [ زَ رَ تُن ْ ن ُ ] (ع اِ مرکب ) چیزی است که از مس گداخته برآید. (منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء). ریم مس را گویند. (ترجمه ٔ صیدنه ). کفی است شبیه به دانه ها که از ریختن آب بر روی مس تفته ظاهر شود و آن از کان مس و از مس گداخته به هم رسد... و از سموم قتاله
لاقطالنحاسلغتنامه دهخدالاقطالنحاس . [ ق ِ طُن ْ ن ُ ] (ع اِ مرکب ) سنگی اغبر رنگ است مس و روی و برنج را بخود کشدو اگر بوزن دانگی از آن برده درم مس گداخته نهند آن را برنگ زر گرداند و آن رنگ بدشواری از او بیرون رود. و اگر مسحوق آن بسنگ و وزن جوی به آب و شیرینی و شربت کرده بصاحب صرع دهند صحت یابد. (نز
ابوالنحاسلغتنامه دهخداابوالنحاس . [ اَ بُن ْ ن َ ] (اِخ ) خلف مصری . متولد به سال 847 هَ . ق . او راست دیوانی در سلوک .
