جمانةلغتنامه دهخداجمانة. [ ج َ ن َ ] (اِخ ) یکی از دختران علی بن ابی طالب (ع ) است . رجوع به حبیب السیر چ خیام ج 1 ص 584 شود.
جمانةلغتنامه دهخداجمانة. [ ج َ ن َ ] (ع اِ) یکی جمان . (منتهی الارب ). دانه ای است از نقره که بشکل لؤلؤ درآورند و گاهی لؤلؤ را نیز خوانند. (اقرب الموارد از اساس ). رجوع به جمان شود.
زمانهلغتنامه دهخدازمانه . [ زَ ن َ / ن ِ ] (اِ) روزگار. دهر. (یادداشت بخط مرحوم دهخدا) (فرهنگ فارسی معین ). روزگار. (ناظم الاطباء). روزگار و سبکسیر و دون از صفات اوست . (آنندراج ). پورداود در ذیل «زروان ، زمانه » آرد: ... چنانکه در فروردین یشت فقرات <span clas
زمانةلغتنامه دهخدازمانة. [ زَ ن َ ] (ع مص ) بر جای ماندن . (منتهی الارب ). زمن . (ناظم الاطباء). || (اِمص ) حب . (منتهی الارب ) (آنندراج ) (اقرب الموارد). حب . دوستی . (ناظم الاطباء). || بر جای ماندگی . (منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء). || تعطیل قوا. (از اقرب الموارد): علاج الاقعاد و ا
ساز زدنلغتنامه دهخداساز زدن . [ زَ دَ ] (مص مرکب ) ساز بستن . ساز دادن . ساز پرداختن . ساز نواختن . (مجموعه ٔ مترادفات ) : زمانه ساز طرب میزند چنانکه بگوش رسد ز زاویه ٔ عنکبوت نغمه ٔ تار. کلیم کاشانی (از مترادفات ).-
ابن الوقتلغتنامه دهخداابن الوقت . [ اِ نُل ْ وَ ] (ع ص مرکب ) ابن وقت . آنکه بمقتضای وقت کار کند و سابقه و لاحقه را اعتبار نکند. زمانه ساز. || آنکه از حاضر تمتع جوید بی نظری بگذشته و آینده . ابن وقت : لیک صافی فارغ است از وقت حال صوفی ابن الوقت باشد در مثال . <p
دیر ماندنلغتنامه دهخدادیر ماندن . [ دَ ] (مص مرکب ) مدتی طویل متوقف شدن . توقف بسیار کردن . زمانی دراز اقامت کردن . مولیدن . درنگ کردن . زمانة. زمانت . (یادداشت مؤلف ) : من اینجا دیر ماندم خوار گشتم عزیز از ماندن دائم شود خوار. دقیقی .
سازلغتنامه دهخداساز. (نف مرخم ) سازنده ٔ چیزی . (رشیدی ) (انجمن آرا) (آنندراج ). و این در اصل وضع صیغه ٔ امر است که گاهی بمعنی فاعل مستعمل میشود. (آنندراج ). به حذف «نده » یا«ان » با الفاظ دیگر منضم شود و اسم فاعل مرکب سازد. در ترکیب با اسماء ذات بمعنی درست کننده و بعمل آورنده و صنیع آید و ش
زمانهلغتنامه دهخدازمانه . [ زَ ن َ / ن ِ ] (اِ) روزگار. دهر. (یادداشت بخط مرحوم دهخدا) (فرهنگ فارسی معین ). روزگار. (ناظم الاطباء). روزگار و سبکسیر و دون از صفات اوست . (آنندراج ). پورداود در ذیل «زروان ، زمانه » آرد: ... چنانکه در فروردین یشت فقرات <span clas
زمانهلغتنامه دهخدازمانه . [ زَ ن َ / ن ِ ] (اِ) روزگار. دهر. (یادداشت بخط مرحوم دهخدا) (فرهنگ فارسی معین ). روزگار. (ناظم الاطباء). روزگار و سبکسیر و دون از صفات اوست . (آنندراج ). پورداود در ذیل «زروان ، زمانه » آرد: ... چنانکه در فروردین یشت فقرات <span clas
خار زمانهلغتنامه دهخداخار زمانه . [ رِ زَ ن َ / ن ِ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) سختی . ناراحتی : خارزمانه باخرماست هر تنگی را فراخی و هر عسری را یسری است .(آنندراج ) (شرفنامه ٔ منیری ). ان مع العسر یسراً.
چراغ زمانهلغتنامه دهخداچراغ زمانه . [ چ َ / چ ِ غ ِ زَ ن َ / ن ِ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) خورشید و آفتاب . چراغ روز. چراغ جهان : همه شب همی راند خود با گروه چو خورشید تابان درآمد ز کوه چراغ زما
زمانهلغتنامه دهخدازمانه . [ زَ ن َ / ن ِ ] (اِ) روزگار. دهر. (یادداشت بخط مرحوم دهخدا) (فرهنگ فارسی معین ). روزگار. (ناظم الاطباء). روزگار و سبکسیر و دون از صفات اوست . (آنندراج ). پورداود در ذیل «زروان ، زمانه » آرد: ... چنانکه در فروردین یشت فقرات <span clas