دلبلغتنامه دهخدادلب . [ دُ ] (ع اِ) درختی است بزرگ با برگهای عریض و پهن ، این درخت بدون شکوفه و میوه است . (از اقرب الموارد). چنار. (دهار). درخت چنار را گویند و به عربی برگ آنرا ورق الدلب خوانند. (از برهان ). درخت چنار. (الفاظ الادویة). به پارسی صنار گویند و به شیرازی چنار خوانند. (از اختیار
دالبلغتنامه دهخدادالب . [ ل ِ ] (ع اِ) خدرک آتش که فرونمیرد. (منتهی الارب ). شراره ٔ آتش که دیر پاید.
دلابلغتنامه دهخدادلاب . [ دُل ْ لا ] (اِ) صندوقچه که در دیوار نصب نمایند. (آنندراج ). دولاب . دولابچه . رجوع به دولاب شود.
ذعلوبلغتنامه دهخداذعلوب . [ ذُ ] (ع اِ) کناره ٔ جامه و پاره ٔ خرقه یا آنچه از جامه پاره شده و بدان آویزان باشد. || (ص ) جامه ٔ کهنه . کهن جامه . ج ، ذعالیب .
دلبرانلغتنامه دهخدادلبران . [ دِ ب َ ] (اِخ ) دهی است از دهستان اسفندآباد، بخش قروه ، شهرستان سنندج . سکنه آن 1730 تن . آب آن از چشمه و محصول آن غلات ، انگور، حبوب و لبنیات است . (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 5).
دلبازلغتنامه دهخدادلباز. [ دِ ] (نف مرکب ) دل بازنده . بازنده ٔ دل . دل باخته . شیفته . دلداده : به مستقر و سرای و سریر و مسند خویش بدان نسق که به معشوق عاشق دلباز. سوزنی .رجوع به دل باخته و دل باختن شود.|| بلیغ و زبان آور. || ش
دلبازیلغتنامه دهخدادلبازی . [ دِ ] (حامص مرکب ) دل بازی . حالت و چگونگی دل باخته . (یادداشت مرحوم دهخدا). دل باختگی : نخست با تو به دلبازی اندرآمده ام چو دل نماند تن دردهم به جانبازی . سوزنی .رجوع به دلباز و دل باختگی شود. || تهور و
دلبحةلغتنامه دهخدادلبحة. [ دَ ب َ ح َ ] (ع مص ) خم و پست کردن پشت خود را. (از منتهی الارب ). منحنی کردن پشت را و بزیر انداختن سر را. (از اقرب الموارد).
قلاطانسلغتنامه دهخداقلاطانس . [ ] (معرب ، اِ) درخت چنار است که به عربی دلب نامند. (فهرست مخزن الادویه ). رجوع به قلاطالس شود.
صنارلغتنامه دهخداصنار. [ ص ِ ] (معرب ، اِ) معرب چنار است و آن درختی باشد معروف . (برهان ). چنار. (منتهی الارب ) (مهذب الاسماء). دُلب . در اقرب الموارد این لغت را به تشدید نون ضبط کرده است . رجوع به چنار شود. || سر دوک . (منتهی الارب ).
مدلبةلغتنامه دهخدامدلبة. [ م َ ل َ ب َ ] (ع اِ) چنارستان . (منتهی الارب ). زمینی که در آن دلب یعنی درخت چنار بسیار باشد. (از متن اللغة) (از اقرب الموارد). غابةالدلب . (اقرب الموارد). || (اِخ ) صنفی است از سیاهان . (منتهی الارب ). نام گروهی از سیاهان و حبشیان . (ناظم الاطباء).
عرنةلغتنامه دهخداعرنة. [ ع ِ ن َ ](ع اِ) رگهای بینی . (منتهی الارب ). رگها و عروق عرتن . (از اقرب الموارد). || چوب درخت ظمخ . (منتهی الارب ). واحد «عرن » و آن درخت ظِمح می باشد که به شکل درخت دلب و چنار است و چوب گازران را از آن می برند و در زمین فرومی کنند تا لباس را بر آن بکوبند. (از اقرب ا
دلبرانلغتنامه دهخدادلبران . [ دِ ب َ ] (اِخ ) دهی است از دهستان اسفندآباد، بخش قروه ، شهرستان سنندج . سکنه آن 1730 تن . آب آن از چشمه و محصول آن غلات ، انگور، حبوب و لبنیات است . (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 5).
دلبازلغتنامه دهخدادلباز. [ دِ ] (نف مرکب ) دل بازنده . بازنده ٔ دل . دل باخته . شیفته . دلداده : به مستقر و سرای و سریر و مسند خویش بدان نسق که به معشوق عاشق دلباز. سوزنی .رجوع به دل باخته و دل باختن شود.|| بلیغ و زبان آور. || ش
دلبازیلغتنامه دهخدادلبازی . [ دِ ] (حامص مرکب ) دل بازی . حالت و چگونگی دل باخته . (یادداشت مرحوم دهخدا). دل باختگی : نخست با تو به دلبازی اندرآمده ام چو دل نماند تن دردهم به جانبازی . سوزنی .رجوع به دلباز و دل باختگی شود. || تهور و
دلبحةلغتنامه دهخدادلبحة. [ دَ ب َ ح َ ] (ع مص ) خم و پست کردن پشت خود را. (از منتهی الارب ). منحنی کردن پشت را و بزیر انداختن سر را. (از اقرب الموارد).
جوزالدلبلغتنامه دهخداجوزالدلب . [ ج َ زُدْ دُ ] (ع اِ مرکب )ثمر چنار و آن چیزی است به اندازه ٔ فندقی خاردار.
شهدلبلغتنامه دهخداشهدلب . [ ش َ ل َ ] (ص مرکب ) شیرین لب . که لبی چون شهد دارد : در هند تیره بختی و واژونه است کارزان شهدلب همیشه دلم تلخ کام شد.ابوطالب کلیم .
ادلبلغتنامه دهخداادلب . [ اِ؟ ] (اِخ ) کرسی قضائی است بهمین اسم در لواء حلب . قضاء ادلب مشتمل بر نواحی اریحا و سرمین و معرة مصرین و 104 قریه است که دارای خانه های بسیارند. و قصبه ٔ ادلب در مغرب حلب و بمسافت 12 ساعته راه از آن
