جفلغتنامه دهخداجف . [ ج َف ف ] (ع مص ) فراهم آوردن و بردن مال خود را. (تاج العروس ). || خشک کردن : «حین یجف علیه الهواء»، «ثوبه یجف علیه »(دزی ). || خشک شدن : «ینبت کثیراً ببرکة الفیل اذا جف عنها الماء». (دزی ). || درازبودن جامه ٔ کسی برای او: «ثوبه یجف علیه ». (دزی ).- <span class="hl"
جفلغتنامه دهخداجف . [ ج ُف ف ] (اِخ ) جد اخشید، محمدبن طغج فرغانی امیر مصر. (تاج العروس ). رجوع به اخشید در همین لغت نامه شود.
جفلغتنامه دهخداجف . [ ج ُف ف ] (ع اِ) غلاف شکوفه ٔ خرما. (منتهی الارب ). پوست کارد . (مهذب اسماء). || پوست غنچه ٔ شکوفه ٔ ناشکفته . || ظرفی از چرم که سربند ندارد. || مشک کهنه که نیم آنرا ببرند و مانند دلو سازند. || تغار تراشیده از بیخ درخت خرما. || پیر کهنسال . || هر چیز میان تهی و کاواک .
جفلغتنامه دهخداجف . [ ج َ / ج ُف ف ] (ع اِ) جماعت مردم . (اقرب الموارد) (منتهی الارب ). گروهی مردم . (مهذب الاسماء). || عدد بسیار. (اقرب الموارد) (منتهی الارب ). ج ، جفوف .
پیزولغتنامه دهخداپیزو. [ پیزْ زُ ] (اِخ ) نام بندری در ایتالیا کنار دریای مدیترانه ، دارای 8000 تن سکنه .
جفت جفتلغتنامه دهخداجفت جفت . [ ج ُ ج ُ ] (ق مرکب ) دودو. زوج زوج . (ناظم الاطباء). دوگان دوگان . دوتادوتا : سپاه پراکنده شد جفت جفت همه نام ایرج بد اندر نهفت . فردوسی .ای طاق ابروان بدر آئید جفت جفت در طاق نیم خایه علی اﷲ برآورید
جفایهلغتنامه دهخداجفایه . [ ج ُ ی َ] (ع اِ) کشتی خالی . (اقرب الموارد) (منتهی الارب ). مقابل غامد و آمد و غامدة و آمدة. (اقرب الموارد).
جفسلغتنامه دهخداجفس . [ ج َ ف َ ] (ع مص ) جفاسة. ناگوارد شدن . تخمه شدن . (تاج المصادر بیهقی ) (اقرب الموارد). رجوع به جفاسة شود.
قشعلغتنامه دهخداقشع. [ ق َ ] (ع مص ) پراکنده کردن . (اقرب الموارد) (منتهی الارب ). || دور کردن .(منتهی الارب ): قشعت الریح السحاب ؛ کشفته . النور یقشع الظلام ؛ ای یکشفه . (اقرب الموارد). || دوشیدن . (اقرب الموارد) (منتهی الارب ). || قشعت الدرة؛ یبست اطرافها. (اقرب الموارد از تاج العروس ). ||
جدلغتنامه دهخداجد. [ ج ُدد ] (اِخ ) نام آبی است بنی سعد را بنا بر تفسیری که ابن سکیت از این ابیات عدی بن الرقاع کرده است : فألمّت ْ بذی المویقع لمّاجف عنها مصدع فالنضاءثمّت استوسقت له فرمته بغبار علیه منه رداءمستطیر کأنه سابری ّعند تجر منشر
لطحلغتنامه دهخدالطح . [ ل َ ] (ع مص ) به شکم کف دست زدن کسی را. به کف دست بر پشت کسی زدن نرم نرم . و فی الحدیث : فجعل یلطح افخاذنا بیدیه ؛ ای یضرب الضرب اللین . (منتهی الارب ). دست نرم بر چیزی زدن . (زوزنی ) (تاج المصادر). || بر زمین زدن کسی را. (از منتهی الارب ). || بر زمین زدن چیزی را. (من
جفایهلغتنامه دهخداجفایه . [ ج ُ ی َ] (ع اِ) کشتی خالی . (اقرب الموارد) (منتهی الارب ). مقابل غامد و آمد و غامدة و آمدة. (اقرب الموارد).
جفسلغتنامه دهخداجفس . [ ج َ ف َ ] (ع مص ) جفاسة. ناگوارد شدن . تخمه شدن . (تاج المصادر بیهقی ) (اقرب الموارد). رجوع به جفاسة شود.
جفاللغتنامه دهخداجفال . [ ج ُ ] (ع اِ) کفک شیر. || هر چه به بسیاری وصف کنند آنرا. || صوف بسیار. || موی بسیار. آب آورد سیل . (منتهی الارب ). || سرجوش دیگ . (آنندراج ). رجوع به جفاله شود.
جفا کاریلغتنامه دهخداجفا کاری . [ ج َ] (حامص مرکب ) عمل جفاکار. جفاکار بودن . کار جفاکار. جفاپیشگی . ستمگری . بیدادگری . ستم ورزی : ز ایام و ز هرک ایام پروردبه نسبت جز جفاکاری نیاید. خاقانی .بد بود از کسی جفاکاری که از او چشم دوستی
جف ءلغتنامه دهخداجف ء. [ ج َ ] (ع مص ) بر زمین انداختن (منتهی الارب ) (آنندراج ). || کج کردن دیگ را تا آنچه در آن است بریزد در کاسه . (منتهی الارب ) || دور کردن کف دیگ را. || گشادن در را. || بستن در را. از لغات اضداد است . || از بیخ برکندن تره را. (منتهی الارب ) (آنندراج ).
در نجفلغتنامه دهخدادر نجف . [ دُرْ رِ ن َ ج َ / دُ رِ ن َ ج َ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) فارسی حجرالقمر. (فهرست مخزن الادویه ) (تحفه ٔ حکیم مؤمن ). سنگی است سفید و شفاف مانند بلور که در میان آن موهای سیاه معاینه می شود و آن موها را به حضرت علی (ع ) نسبت کنند و
حجفلغتنامه دهخداحجف . [ ح َ ج َ ] (ع اِ) ج ِ حَجَفَة. (منتهی الارب ). || نوعی ماهی . (دزی ج 1 ص 254).
خجفلغتنامه دهخداخجف . [ خ َ ] (ع اِمص ) خفت و سبکی . (از ناظم الاطباء) (منتهی الارب ). خفة. (متن اللغة). || تکبر. (از منتهی الارب ) (ناظم الاطباء). الطیش مع الکبر. (ازمتن اللغة). ج ، خِجاف .
حرجفلغتنامه دهخداحرجف . [ ح َ ج َ ] (ع ص ، اِ) باد سردکه تند وزد. باد سرد. ج ، حَراجِف . (مهذب الاسماء).
حناجفلغتنامه دهخداحناجف . [ ح َ ج ِ ] (ع اِ) ج ِ حُنجوف . (اقرب الموارد) (ناظم الاطباء) (منتهی الارب ). رجوع به حنجوف شود.
